Inwestycje na rynku nieruchomości bez tajemnic – Cushman & Wakefield organizuje spotkanie dla małych i średnich deweloperów

21 listopada br. w Warszawie międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield zorganizowała śniadanie biznesowe dotyczące inwestycji na rynku nieruchomości. Prelegenci skupili się na zagadnieniach związanych z prowadzeniem i obsługą inwestycji. Poruszane były kwestie finansowania i zarządzania. Omówiono także planowane zmiany prawne.

W wydarzeniu, oprócz ekspertów Cushman & Wakefield, wzięli udział także przedstawiciele kancelarii Sadkowski i Wspólnicy oraz firmy konsultingowo-doradczej Asset Management Master Class (AMMC). Spotkanie było skierowane do małych i średnich deweloperów, inwestorów i dużych spółek posiadających znaczne aktywa nieruchomościowe. Głównymi zagadnieniami poruszanymi podczas wydarzenia były obecne trendy na rynku inwestycyjnym w sektorze nieruchomości, sposoby finansowania inwestycji deweloperskich, opracowanie projektów do sprzedaży, ich zarządzanie oraz wyzwania i problemy związane z przygotowaniem emisji obligacji i innych instrumentów finansowych, a także ograniczeniami wynikającymi z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.

Mira Kantor-Pikus, Partner, Dyrektor ds. Doradztwa kapitałowego, dłużnego i finansowania strukturyzowanego, Dział Rynków Kapitałowych z Cushman & Wakefield przedstawiła najważniejsze trendy rynkowe, omówiła struktury deweloperskie oraz sposoby finansowania inwestycji i efektywnego zabezpieczenia stron we wszystkich segmentach rynku nieruchomości, w tym na rynku mieszkań na wynajem.

Z badań przeprowadzonych przez Cushman & Wakefield wynika, że rok 2018 może zakończyć się kolejnym rekordowym wolumenem transakcji inwestycyjnych, przy dużym udziale obrotów na rynku nieruchomości biurowych. Polska, jako stosunkowo stabilny i dynamiczny rynek, przyciąga inwestorów międzynarodowych, którzy stanowią ok. 95% nabywców nieruchomości komercyjnych. Zauważalna jest jednak niewielka zmiana proporcji rodzaju inwestycji. Od 2017 roku rośnie udział inwestycji hotelowych, magazynowych i handlowych. Ciekawym trendem jest również coraz większa aktywność deweloperów w segmencie mieszkań na wynajem, głównie w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Gdańsku – są to miasta charakteryzujące się dodatnią migracją i dużą aktywnością firm. Co istotne, mieszkania realizowane w ramach programu rządowego Mieszkanie PLUS popularyzują ideę wynajmu mieszkań wśród społeczeństwa.

Ze względu na niską jakość większości akademików uczelni publicznych, wzrastającą liczbę studentów zagranicznych i studentów polskich pracujących w czasie studiów, czyli dysponujących zasobami gotówkowymi, wzrasta popyt na dobrej klasy mieszkania studenckie. Starzenie się społeczeństwa z jednoczesnym wzrostem zasobności starszego pokolenia, generuje popyt na mieszkania serwisowane, bez barier architektonicznych, z częściami wspólnymi do spędzania wolnego czasu.

Mira Kantor-Pikus zwróciła uwagę na różne sposoby finasowania projektów deweloperskich, a co za tym idzie, inne procedury dotyczące przygotowania dokumentacji. Źródła finansowania dla projektów deweloperskich mieszkaniowych to otwarte rachunki powiernicze, kredyty bankowe, obligacje korporacyjne, finasowanie mezzanine oraz forward funding. Otwarty rachunek powierniczy jest według ekspertki najbardziej korzystny dla inwestora ze względu na związane z tym koszty operacyjne oraz najmniejsze ryzyko, trwają jednak prace nad zastąpieniem go rachunkiem powierniczym zamkniętym. Forward Funding jest z kolei droższym sposobem finansowania budowy, ale szczególnie ciekawym, gdy nie można otrzymać finansowania bankowego i gdy zamierza się sprzedać budynek bezpośrednio po jego wybudowaniu. Jeszcze na etapie planowania inwestycji, zarówno komercyjnej, jak i mieszkaniowej, warto włączyć do procesu doradcę, który wykona wstępną analizę projektu i poszuka partnera lub inwestora do jego realizacji. Firma skoordynuje proces realizacji, doradzi przy aranżacji najkorzystniejszego źródła finansowania i zapewni prawidłowy przebieg transakcji.

Agnieszka Sławomirska-Chmarzyńska, Partner Zarządzający, AMMC, w swoim wystąpieniu „Przygotowanie obiektu na etapie deweloperskim do sprzedaży i zarządzania” określiła podstawowe etapy zarządzania nieruchomością. Prelegentka zaznaczyła, że rozwiązania techniczne oraz odpowiednie dokumentowanie budowy, o którym nie zawsze myślimy na etapie budowy, mogą okazać się niemożliwe lub nieopłacalne do wprowadzenia lub odtworzenia w późniejszym czasie. Najlepszym rozwiązaniem, aby uniknąć błędów i braków podczas realizacji całości projektu, jest zatrudnienie firmy profesjonalnie prowadzącej projekty zarządzania przygotowania do sprzedaży nieruchomości. Podmioty przygotowujące nieruchomość do sprzedaży powinny mieć wypracowane skuteczne i sprawdzone procedury oraz metody działania umożliwiające weryfikację wszystkich obszarów zarządzania obiektem począwszy od spraw technicznych, przez najem, aspekty prawne i operacyjne po kwestie wpływające na estetykę obiektu. Istotne jest aby zarządca lub podmiot zatrudniony dysponował wiedzą na temat nowoczesnych rozwiązań np. oprogramowania, które pozwalają przejść sprawnie przez każdy proces zarządzania nieruchomością, zaoszczędzić czas i pieniądze. System informatyczny wykorzystywany przy tego typu działaniach powinien cechować się przede wszystkim kompatybilnością, łatwością wdrożenia oraz intuicyjną obsługą. Obszary, które powinny zostać wzięte pod uwagę to przede wszystkim bezpieczeństwo, media, technika i wynajem.

„Nowe zasady dotyczące emisji papierów wartościowych i przygotowywane regulacje odpowiedzialności podmiotów zbiorowych – bieżące problemy i wyzwania” to temat poruszony przez Mariusza Kowolika, Radcę Prawnego, Partnera oraz Adwokata Rafała Wojciechowskiego z kancelarii Sadkowski i Wspólnicy. Prawnicy zaznaczyli, że od 2019 roku wchodzą w życie nowe przepisy związane z rynkiem inwestycyjnym, a firmy zarządzające już w tej chwili powinny przystosowywać do nich swoje działania. Przykładem może być Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym, która związana jest między innymi z emisją papierów wartościowych (w tym obligacji), mogących być jednym z instrumentów finansowania inwestycji deweloperskich. Prawo wprowadza obligatoryjną dematerializację obligacji korporacyjnych, certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez fundusze inwestycyjne zamknięte oraz listów zastawnych, niezależnie od tego, czy były one przedmiotem oferty publicznej oraz czy są przeznaczone do obrotu w jakimkolwiek systemie obrotu. Wprowadzona zostaje również koncepcja obligatoryjnego agenta emisji w celu ułatwienia emitentom przeprowadzenia procesu rejestracji dłużnych papierów wartościowych w depozycie i skrócenia czasu trwania tego procesu i zwiększenia bezpieczeństwa emisji. Innym tematem poruszonym przez Przedstawicieli Kancelarii była przygotowywana ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, która zwiększa odpowiedzialność podmiotu za działania i zaniechania swoich pracowników, wykonawców, podwykonawców oraz podmiotów współpracujących.